Wydawca treści
Ścieżka edukacyjna Maziarnia-Zalesie
Ścieżka, na którą mamy przyjemność Państwa zaprosić znajduje się na terenie Gminy Bojanów. Jej trasa biegnie przez lasy Nadleśnictwa Rudnik. Każdemu, kto przyjmie nasze zaproszenie, chcemy pokazać piękno lokalnej przyrody i jednocześnie przybliżyć zagadnienia związane z pracą leśników.
Mamy nadzieję, że pobyt w tym miejscu będzie j bodźcem do pogłębiania wiedzy na temat ojczystej przyrody. Liczymy także na pozytywną ocenę pracy leśników, którzy przede wszystkim chronią i pielęgnują las od stuleci, zachowując go dla wspólnego dobra.
Zapraszamy na trasę i jednocześnie życzymy przyjemnego pobytu i niezapomnianych wrażeń.
Ścieżka rozpoczyna się w miejscowości Stany, gdzie przygotowaliśmy wiaty oraz „Leśną Szkołę". Trasa składa się z dwóch pętli.
Dla miłośników pieszych wędrówek przeznaczono „MAŁĄ PĘTLĘ" długości 3, 5 km. Znajdą na niej Państwo wiele ciekawych przystanków, kładki, a także taras widokowy.
Na wytrwałych piechurów i rowerzystów czeka natomiast „DUŻA PĘTLA" długości 8, 6 km, która biegnie przez najbardziej malownicze fragmenty leśnictw Maziarnia i Zalesie. Atrakcjami tej części ścieżki są: taras widokowy, leśne źródełko, kapliczka św. Huberta oraz liczne przystanki edukacyjne.
Przystanek 1. MIEJSCE POCZĄTKOWE
Miejsce, z którego rozpoczynamy naszą wędrówkę. Przy wjeździe na parking ustawione są tablice informacyjne przedstawiające przebieg trasy z zaznaczonymi przystankami. Wiaty wyposażono w solidne urządzenia turystyczne, dzięki którym można odpocząć, rozpalić ognisko, bądź schronić się przed deszczem. Współrzędne lokalizacyjne: 50°25'49.0″N 22°00'58.0″E X: 289142.75 Y: 714137.56
Przystanek 2. Mieszkańcy małych zbiorników wodnych.
Ze szczególnie uroczego miejsca, gdzie z pięknej kładki można podziwiać życie roślin i zwierząt zamieszkujących mały staw, ruszamy do lasu na kolejne przystanki.
Przystanek 3. Rola lasu.
Dochodzimy do kolejnego miejsca. Trudno w kilku zdaniach opisać wszystkie korzyści płynące z lasu. To przecież one łagodzą klimat, chronią przed lawinami, pełnią rolę naturalnego filtra powietrza. Lasy mają duże zdolności retencyjne, tworzą swoisty mikroklimat sprzyjający odpoczynkowi. Nie bez znaczenia jest również gospodarcza funkcja lasu, pozyskane drewno stanowi najbardziej uniwersalny surowiec budowlany. Nie można także zapomnieć o chętnie zbieranych owocach runa leśnego.
Pomost umiejscowiony na przystanku doskonale ułatwia obserwację różnorodności otaczających siedlisk leśnych.
Przystanek 4. Rodzime gatunki drzew leśnych.
Otaczający drzewostan uzupełniony barwną tablicą stanowią doskonałe miejsce dla wszystkich, którzy chcą poznać główne gatunki drzew rosnących w obrębie ścieżki.
Przystanek 5. Dokarmianie zwierzyny.
Zima to najtrudniejszy okres dla zwierząt. Gdy ziemię pokrywa gruba warstwa śniegu, cierpi ona z powodu braku pożywienia i wyrządza szkody w uprawach leśnych. Na przystanku dowiesz się, w jaki sposób leśnicy pomagają zwierzynie oraz jakie urządzenia służą do wykładania karmy.
Przystanek 6. Piętra w lesie i ich mieszkańcy.
Jedną z cech lasu jest wielowarstwowa budowa zwana inaczej budową piętrową lub układem piętrowym. Poszczególne piętra to: piętro drzew, które czasem dzielimy na górne i dolne, piętro podszytu, które tworzą krzewy lub rośliny drzewiaste oraz piętro runa leśnego zbudowane z roślin zielnych, mchów i porostów. Runo tworzy tzw. dno lasu.
Przystanek 7. Odnowienie lasu.
Odnowienie lasu to proces powstawania w sposób naturalny bądź sztuczny młodego pokolenia drzew.
Odnowienie prowadzi się na powierzchniach leśnych, uprzednio zajętych przez las w przeciwieństwie do zalesienia, które prowadzi się na powierzchniach nieleśnych np. nieużytkach porolnych i hałdach.
Ze względu na stopień wykorzystania sił przyrody i wkładu pracy ludzkiej wyróżnia się odnowienie:
- Naturalne - przebiegające samorzutnie lub z niewielkim udziałem człowieka, którego działalność ogranicza się do przygotowania gleby pod nasiona oraz zapewnienia urodzaju nasion przez szereg cięć i stopniowe odsłanianie samosiewu.
- Sztuczne - przebiegające przy pomocy siewu lub sadzenia sadzonekna powierzchni przyszłej uprawy. Zasadniczą rolę odgrywa tu praca ludzka. Odnowienie sztuczne stosujemy w wypadku, gdy odnowienie naturalne jest niemożliwe, bądź niepożądane. Sadzonki drzew i krzewów przeznaczone do nasadzeń hodowane są w szkółkach leśnych.
Przystanek 8. Sosna - królowa polskich lasów.
Sosna zwyczajna to podstawowy i najliczniejszy gatunek lasotwórczy Puszczy Sandomierskiej. Zatrzymując się w tym miejscu poznasz jej biologię oraz zobaczysz szczególnie imponujący okaz.
Udając się dalej widzimy po obu stronach trasy piękne świerki, jodły, dęby oraz buki, które doprowadzą nas do kolejnego przystanku.
Przystanek 9. Siedliskowe typy lasu.
Doskonałe miejsce do odpoczynku i pogłębienia wiedzy.
W tym miejscu dowiesz się, jaka jest różnica pomiędzy lasem a borem i co tak naprawdę odróżnia poszczególne siedliska leśne.
Przystanek 10. Trwale zrównoważona gospodarka leśna.
Priorytetem obecnie prowadzonej gospodarki leśnej jest zapewnienie trwałości lasów i możliwości pełnienia przez nie wszystkich funkcji. Zapewnienie zdrowych, pięknych lasów dla przyszłych pokoleń zawsze stanowiło motto pracy leśników.
Przystanek 11. Ochrona lasu przed zwierzyną.
Wiemy, że las narażony jest na szkody wyrządzane przez zwierzynę chętnie zgryzającą młode drzewka. Dlatego leśnicy podejmują wiele działań, aby zapobiegać szkodom. Przykłady znajdziesz na tym przystanku.
Przystanek 12. Patroni lasów i łowiectwa.
Idąc dalej dochodzimy do kapliczki ku czci św. Huberta - patrona myśliwych. Znajdująca się obok barwna tablica przedstawia życiorysy najważniejszych patronów leśników i myśliwych.
Przystanek 13. Fazy życia lasu.
W czasie swojego życia drzewostan przechodzi charakterystyczne fazy rozwojowe. W każdej z tych faz wymaga specjalnego traktowania ze strony gospodarza. Umiejscowienie przystanku pozwala prześledzić najważniejsze etapy życia lasu.
Przystanek 14. Gospodarczy drzewostan nasienny.
Wędrując po lesie często napotykamy na drzewostany oznaczone przerywaną, żółtą opaską i symbolami. Są to gospodarcze drzewostany nasienne (GDN) stanowiące bazę, z której pozyskuje się nasiona do produkcji sadzonek. Taki drzewostan korzystnie wyróżnia się swoją wartością hodowlaną.
Przystanek 15. Leśne źródełko.
Kolejny ciekawy obiekt przypominający drewnianą studnię, chroniący naturalne leśne źródełko. Staraniem leśników obiekt został odnowiony, zaopatrzony w ławki, na których możesz odpocząć przed dalszą podróżą.
Przystanek 16. Podmokłe i wilgotne łąki (taras widokowy).
Taras widokowy, z którego rozpościera się piękny widok na leśną łąkę jest atrakcją tego urokliwego miejsca. Bardzo łatwo natknąć się tutaj na sarnę, jelenia czy dzika.
Przystanek 17. Rośliny chronione w Polsce - barwinek pospolity.
Po zejściu z tarasu udajemy się na kolejny przystanek, na którym możesz podziwiać chroniony gatunek rośliny - barwinek pospolity.
Przystanek 18. Gospodarka łowiecka.
Gospodarowanie zwierzyną w Polsce odbywa się w oparciu o łowieckie plany hodowlane. Gospodarka łowiecka obejmuje inwentaryzację zwierzyny, zabiegi hodowlane i ochronne, niezbędne do poprawy warunków bytowania i zmniejszenia szkód. Odstrzał zwierzyny prowadzony jest w celu regulacji liczebności, a jego wykonanie musi być zgodne z zasadami ekologii oraz prawa i etyki łowieckiej.
19. Feromonowe sidła na owady.
Szczególnie niebezpiecznymi wrogami lasu są szkodliwe owady. Ich masowe występowanie zwane „gradacją" może zagrozić setkom hektarów lasu. Dlatego leśnicy stosują prognozowanie występowania wyjątkowo szkodliwych owadów. Służą do tego m.in. pułapki feromonowe. Konstrukcja jest uzależniona od gatunku odławianego owada. Typy pułapek stosowane w Polsce przedstawia tablica.
Przystanek 20. Pomniki przyrody w Polsce.
Współczesna ochrona przyrody bazując na historycznych doświadczeniach, ma na celu ochronę cennych przyrodniczo terenów i tworów przyrody ożywionej i nieożywionej.
Pomnikowe drzewa to najliczniej reprezentowana forma ochrony przyrody wzbudzająca szczególne zainteresowanie u ludzi.
21. Granica lasu (taras widokowy).
Po pokonaniu kilku kładek znajdujących się nad ciekami wodnymi dochodzimy do kolejnego malowniczo położonego tarasu widokowego. Bardzo ciekawe miejsce, gdzie stykają się dwa środowiska - leśne i nieleśne. Każde z nich ma odrębne warunki środowiskowe, glebowe, klimatyczne i świetlne. Naturalna granica pomiędzy różnymi środowiskami nazywana jest ekotonem.
Przystanek 22. Ptaki w lesie.
Największymi sprzymierzeńcami leśników w ochronie lasu przed szkodnikami są ptaki. Aby ułatwić im budowanie gniazd w lesie zakładane są budki lęgowe. Na przystanku pokazane są przykładowe typy budek lęgowych dla ptaków i nietoperzy.
Na wędrówki po naszej ścieżce warto wybrać się o różnych porach roku, aby prześledzić ciekawe zmiany zachodzące w przyrodzie. Wiosną można podziwiać świeżą zieleń, latem zobaczysz przyrodę w pełni rozwiniętą, jesienią staniesz się świadkiem przebarwienia liści i uczestnikiem grzybobrania, a zimą ujrzysz krajobraz leśny spowity białą pierzyną śniegu.